Sukiennice to nie tylko targ z pamiątkami — na pierwszym piętrze mieści się Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku, jedna z największych kolekcji polskiego malarstwa XIX wieku. Dzięki znanym nazwiskom i wyrazistym obrazom (m.in. prace Matejki, Chełmońskiego, Malczewskiego, Siemiradzkiego czy Gierymskiego) młodzież łatwo odnajduje punkty odniesienia do historii, literatury i życia społecznego.
Krótkie atrakcyjne historie związane z obrazami (np. dramatyczne sceny historyczne czy realistyczne sceny wiejskie) ułatwiają zaangażowanie uczniów w dyskusję, a przestrzeń muzealna jest dobrze przygotowana do pracy z grupami szkolnymi (lekcje muzealne, gry, oprowadzania tematyczne).
Dodatkowy atut: lokalizacja w samym sercu Rynku Głównego pozwala łączyć wizytę w galerii z innymi edukacyjnymi punktami programu — Podziemiami Rynku, krótkim wykładem o architekturze placu czy krótką przerwą na kawę i obiad w sprawdzonych lokalach przy Rynku.
Najważniejsze formalności załatwiamy z wyprzedzeniem: rezerwacja zajęć edukacyjnych, lekcji muzealnej lub gry muzealnej odbywa się przez Centrum Informacji i Rezerwacji MNK (adres e-mail rezerwacja@mnk.pl, telefon do centrum rezerwacji podawany jest na stronie muzeum).
Godziny otwarcia galerii: zwykle wtorek–niedziela 10:00–18:00, muzeum jest nieczynne w poniedziałki. Dniem bezpłatnego wstępu na wystawy stałe jest wtorek — warto to uwzględnić przy planowaniu budżetu grupy. Organizowane grupy mogą być wpuszczane wcześniej (np. od godz. 9:00 we wtorki i piątki po wcześniejszej rezerwacji).
Ceny i zasady dla grup: bilet dla młodzieży (wiek orientacyjny 7–26 lat) może być dostępny po specjalnej stawce; lekcje muzealne i gry mają osobne opłaty (orientacyjnie lekcja w języku polskim to opłata za ucznia, przy czym obowiązują minimalne kwoty od grupy). Przy rezerwacji zapytaj o liczbę bezpłatnych opiekunów (zwykle jeden opiekun bezpłatny na każde 10 osób).
Praktyczne zasady na miejscu: w muzeum obowiązuje korzystanie z szatni i pozostawianie dużych plecaków — nie wolno nosić ich na plecach podczas zwiedzania (dla wygody i bezpieczeństwa dzieł). Zapytaj też o dostępność toalet i przerw na posiłek w planie.
Przykładowy program 2,5-godzinnej wizyty zaprojektowany dla grupy szkolnej: 09:00 — zbiórka przy szatni Sukiennic, krótka odprawa organizacyjna (rozdanie kart z zadaniami). 09:10 — 15-minutowe wprowadzenie na Rynku: krótka opowieść o historii Sukiennic i architekturze, związki z życiem handlowym miasta. 09:25 — wejście do Galerii i rozpoczęcie lekcji muzealnej prowadzanej przez edukatora MNK lub opiekuna (czas trwania 60–90 minut, program dostosowany do wieku). 10:55 — aktywność praktyczna: gra muzealna / konkurs „detektyw dzieł sztuki” (20–30 minut). 11:25 — przerwa, wyjście na taras/kawiarnię w Sukiennicach lub szybki lunch w jednej z polecanych restauracji przy Rynku (30–40 minut). 12:05 — krótka podsumowująca rozmowa i ewaluacja: co zapamiętaliśmy, jakie pytania pozostały. Zakończenie i wyjście z Rynku.
Jeśli planujecie dłuższy dzień: po Sukiennicach warto przejść do Podziemi Rynku albo zaplanować spacer edukacyjny do Wawelu lub na Planty — wszystko zależy od wieku i kondycji grupy. Przy większych grupach rozważ podział na mniejsze zespoły z przypisanym opiekunem.
Czas trwania lekcji muzealnej: standardowo 60–90 minut; gry muzealne bywają dłuższe (do 120 minut). Przy rezerwacji ustalcie czas i cele edukacyjne (historia, sztuka, techniki malarskie, społeczeństwo XIX w.).
Galeria w Sukiennicach prezentuje przekrojową kolekcję polskiego malarstwa XIX wieku. Warto wskazać uczniom kilka „punktów orientacyjnych”: • prace Jana Matejki — monumentalne kompozycje historyczne, które łączą historię z symboliką; • obrazy Józefa Chełmońskiego — przykład realizmu i zainteresowania przyrodą oraz życiem wiejskim; • Władysław Podkowiński i jego ekspresyjny styl; • Henryk Siemiradzki — wielkie kompozycje historyczno-mitologiczne; • Jacek Malczewski i symbolizm; • prace Aleksandra Gierymskiego i Piotra Michałowskiego — studia życia wiejskiego i portrety. (Lista odzwierciedla główne tematy kolekcji; konkretne obrazy mogą zmieniać się ze względu na wypożyczenia i wystawy czasowe).
Tematy do rozwinięcia podczas lekcji: rola obrazu jako „opowiadania historii”, sposób przedstawiania bohaterów, symbolika i emocje, porównanie wyobrażeń historycznych z faktami, techniki malarskie (kompozycja, kolor, skala dzieła). Zachęć uczniów do zadawania pytań i tworzenia krótkich opisów własnymi słowami.
Zaskakujący fakt do pokazania: w muzeum można zobaczyć, jak artyści XIX wieku wykorzystywali detale architektury Rynku w swoich kompozycjach — to świetny punkt wyjścia do rozmowy o tym, jak sztuka „odzwierciedla” miasto.
Gra muzealna „Sukiennicowy detektyw”: karty z pytaniami i zadaniami (odszukaj postać, policz elementy w obrazie, napisz mini-dialog między bohaterami). Działa świetnie w zespołach 3–5 osobowych i zajmuje 30–40 minut.
Sketching & storytelling: szybkie szkice fragmentów obrazu (10–15 minut) i wymyślanie krótkiej historii lub komiksu, co rozwija obserwację i kreatywność.
Debata 10x10: podziel grupę, niech każda strona przygotuje 10 argumentów — np. „Który obraz najbardziej oddaje ducha XIX wieku?” — krótka forma uczy szybkiego myślenia i argumentacji.
Jeśli planujecie posiłek przy Rynku, polecamy dobrze oceniane i sprawdzone miejsca: Restauracja Wierzynek (tradycja i reprezentacyjne wnętrza), Restauracja Szara / Szara Gęś (wysoka jakość, eleganckie wnętrza) oraz przyjemne kawiarnie jak Camelot Cafe czy kawiarenka na tarasie Sukiennic (szybka kawa i ciasto dla młodzieży).
Ważne: rezerwujcie stoliki z wyprzedzeniem dla większych grup; sprawdźcie menu dla młodzieży i opcje wegetariańskie. Przy krótkiej przerwie polecamy kawiarniane zestawy lub szybki lunch, aby nie zaburzać planu dnia.
Jeżeli preferujecie budżetowe rozwiązania — w okolicach Rynku jest wiele miejsc z przekąskami i kanapkami; warto ustalić miejsce zbiórki i czas powrotu na dalszą część programu.
Nie rezerwowanie zajęć z wyprzedzeniem — skutkuje brakiem opiekuna muzealnego i stresem. Rezerwujcie terminy co najmniej kilka tygodni wcześniej, zwłaszcza w sezonie.
Brak planu awaryjnego przy dużych plecakach lub braku szatni — upewnijcie się, że wszyscy wiedzą o konieczności zostawienia dużych bagaży w szatni; zaplanujcie krótkie pogodzenie z zakazem noszenia plecaków na plecach w salach wystawowych.
Próba obejrzenia wszystkiego naraz — lepiej wybrać 4–6 kluczowych dzieł i poświęcić im uwagę, niż pędzić przez całą galerię.
Ile czasu zajmuje zwiedzanie galerii z młodzieżą? — Na skupione zwiedzanie i zajęcia proponuję 60–90 minut; z aktywnościami i przerwą zaplanujcie 2–3 godziny.
Czy muzeum jest dostępne dla osób z niepełnosprawnościami i wózków? — Galeria Sukiennice deklaruje udogodnienia dla osób z ograniczoną mobilnością oraz możliwość poruszania się z wózkiem; przy rezerwacji warto zapytać o szczegóły.
Czy są zniżki grupowe i darmowi opiekunowie? — Przy grupach szkolnych zwykle jeden opiekun jest bezpłatny na każde 10 uczestników; szczegóły najlepiej potwierdzić podczas rezerwacji.
Co z bezpieczeństwem i zachowaniem w muzeum? — Przed wejściem przypomnij o zakazie dotykania eksponatów, utrzymaniu odległości i zasadach korzystania z szatni.
Sukiennice przez wieki łączyły funkcję handlową z reprezentacyjną — na piętrze odbywały się kiedyś bale i uroczystości, a budynek był pierwszą siedzibą Muzeum Narodowego w Krakowie.
Wielkie płótna historyczne i detale fasady Rynku występują w obrazach Matejki — to świetny pretekst, by porównać realne miejsce z jego malarską wersją.
Na tarasie Sukiennic można zobaczyć Rynek z innej perspektywy — mniej zatłoczonej i często podoba się młodzieży jako „kulisy” miejskiej sceny.
Jeżeli ten plan Ci się podoba — podziel się nim ze znajomymi lub na social mediach, by inni nauczyciele i opiekunowie też skorzystali.
Jeśli chcesz spersonalizowanej trasy lub wsparcia w przygotowaniu wizyty dla konkretnej grupy, zapraszam do skorzystania z usług prywatnej przewodniczki Małgorzaty Kasprowicz — kontakt do niej i szczegóły oferty znajdziesz na stronie zwiedzaniekrakowa.com. Dziękujemy i życzymy inspirującej wizyty w Sukiennicach!
