Podziemia Rynku to miejsce, które pozwala zajrzeć w głąb historii Krakowa — dosłownie. Pod płytą Rynku Głównego odkryto warstwy dawnego miasta, fragmenty dawnych zabudowań i bogatą kolekcję znalezisk archeologicznych opowiedzianych nowoczesnymi multimediami. To inna perspektywa niż spacer po płycie rynku i obowiązkowym punktem każdej wizyty w mieście.
Melex natomiast to szybki i wygodny sposób, by w krótkim czasie zobaczyć najważniejsze części Krakowa - Stare Miasto, Wawel, Kazimierz czy Podgórze. Dla rodzin z dziećmi, osób o ograniczonej mobilności lub tych, którzy mają mało czasu, melex pozwala „złapać” klimat i wybrać miejsca do późniejszego, dłuższego zwiedzania pieszo. Połączenie obu atrakcji daje więc solidną dawkę wiedzy i komfortu - najpierw zanurzasz się w historię pod ziemią, potem jedziesz po mieście i dopiero na spokojnie zatrzymujesz się tam, gdzie chcesz zajrzeć głębiej.
W tym artykule znajdziesz praktyczny, przyjazny plan na weekend, wskazówki praktyczne dotyczące biletów i godzin, oraz porady kiedy lepiej wybrać melex, a kiedy spacerować na własną rękę.
1-dniowy wariant (szybki, intensywny) - rano: start na Rynku Głównym, wejście do Podziemi Rynku (zarezerwuj bilet na konkretną godzinę) - czas zwiedzania ~1–2 godziny. Po wyjściu z Podziemi krótki spacer po Sukiennicach i placu, lunch w okolicy. Po południu przejażdżka melexem (około 60–80 minut) obejmująca Stare Miasto i Kazimierz, z krótkimi postojami na zdjęcia i krótkie wędrówki. Wieczorem kolacja w Kazimierzu lub na Rynku.
2-dniowy wariant (wolniej, bez pośpiechu) - dzień 1: spokojne wejście do Podziemi Rynku i zwiedzanie Rynku Głównego, Bazyliki Mariackiej i Wawelu spacerem; wieczorem kolacja w zabytkowej części miasta. - dzień 2: rano przejażdżka melexem po Kazimierzu i Podgórzu, wysiadka w miejscach, które chcesz zobaczyć bliżej (np. Plac Nowy, Fabryka Schindlera). Dzięki temu masz czas na muzeum, kawę i targi rękodzieła bez gonienia czasu.
Ten plan pozwala połączyć „głębokie” zwiedzanie (Podziemia) z komfortowym poznawaniem miasta na kołach (melex). Jeśli masz ograniczony czas, melex pomoże zobaczyć więcej w krótszym czasie; jeśli masz więcej czasu, wysiądź i pozwól sobie na spacer.
Gdzie jest wejście i ile czasu potrzebujesz - wejście do Podziemi Rynku znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Sukiennic, od strony płyty Rynku Głównego. Na spokojne zwiedzanie wystawy warto zaplanować około 1,5–2 godziny, jeśli chcesz obejrzeć multimedia i ekspozycje w spokoju. Dla rodzin z dziećmi przewidź nieco więcej czasu.
Bilety i godziny otwarcia - Podziemia są częścią Muzeum Krakowa. W ostatnich latach cennik i godziny bywały aktualizowane, więc najlepszym rozwiązaniem jest sprawdzenie oficjalnej strony Muzeum Krakowa przed wyjazdem. W praktyce bilety normalne są w przedziale kilku-kilkunastu złotych kilkunastu do kilkudziesięciu zł (sprawdź aktualne ceny) - warto pamiętać, że muzeum oferuje zniżki rodzinne i ulgowe.
Rezerwacja i porady praktyczne - w weekendy i w sezonie letnim wejścia mogą się szybko zapełniać, dlatego sugeruję rezerwację online lub przybycie na wcześniej ustaloną godzinę. Ostatnie wejście zwykle jest ustawione na pewien czas przed zamknięciem, więc planuj odwiedziny z zapasem. W Podziemiach panuje specyficzny, nieco niższy poziom temperatury niż na zewnątrz - wygodny sweter się przyda. Fotografowanie jest najczęściej dozwolone bez lampy błyskowej, ale jeśli masz wątpliwości — zapytaj w kasie.
Kiedy warto jechać melexem - melex to świetne rozwiązanie gdy chcesz: oszczędzić siły (np. po długiej podróży), zobaczyć wiele punktów w krótkim czasie, podróżować z dziećmi lub osobami starszymi, albo gdy pogoda nie zachęca do długich spacerów. To także komfort na weekendowy pobyt, kiedy masz ograniczony czas.
Typowe trasy i czas przejazdu - typowe trasy melexów obejmują Stare Miasto (Rynek - Wawel), Kazimierz oraz Podgórze z Fabryką Schindlera. Czas przejazdu najczęściej wynosi od 30 minut do około 2 godzin, w zależności od wybranej trasy i liczby postojów. Warto wcześniej uzgodnić z operatorem, gdzie zaczyna i gdzie kończy się przejazd oraz czy są krótkie postoje na zdjęcia lub wysiadkę.
Rezerwacja i koszty - w weekend lepiej zarezerwować przejazd z wyprzedzeniem. Ceny i model sprzedaży różnią się między operatorami - są firmy, które liczą cenę za osobę, i takie które oferują wynajem całego pojazdu na określoną kwotę. Zazwyczaj krótsze przejazdy (30–60 min) są tańsze, dłuższe i bardziej rozbudowane trasy kosztują odpowiednio więcej. Zwróć uwagę na limity osób i warunki odwołania rezerwacji. W zimie wiele pojazdów ma ogrzewanie.
Najprostszy układ - zacznij na Rynku: wejdź do Podziemi Ryku (rezerwuj godzinę z rana), po wyjściu zjedz lekki posiłek i zrób szybki spacer po płycie Rynku i Sukiennicach, a następnie wsiądź do melexu, który zabierze Cię po Starym Mieście i Kazimierzu. Dzięki temu masz najważniejsze informacje z wystawy i od razu widzisz jak te historie odnajdują się w miejskiej przestrzeni.
Alternatywa na upalny dzień - jeśli na zewnątrz jest gorąco, zaplanuj Podziemia jako popołudniowe ochłodzenie (pod ziemią jest przyjemniej), a poranną część dnia poświęć na krótką przejażdżkę melexem, kiedy ruch na ulicach jest mniejszy.
Postój i wysiadki - ustal z kierowcą lub operatorem krótkie postoje w wybranych punktach, by wysiąść i zobaczyć je z bliska. Melex pomaga „zmapować” miasto i decyzję, gdzie chcesz poświęcić więcej czasu, np. Wawel czy Plac Nowy w Kazimierzu.
Podziemia Rynku - trasa prowadzi po kładkach i część wystawy jest przystosowana, ale w niektórych miejscach mogą występować niewielkie nierówności. Muzeum informuje o dostępności i warto wcześniej skontaktować się z obsługą, jeśli potrzebujesz windy lub specjalnego wsparcia.
Melex jako ułatwienie - melex to świetna opcja dla osób, które nie chcą lub nie mogą pokonywać długich odcinków pieszo. Większość pojazdów umożliwia komfortową jazdę, a operatorzy często pomagają przy wsiadaniu i wysiadaniu. Jeśli ktoś porusza się na wózku inwalidzkim, upewnij się z wyprzedzeniem czy dany pojazd ma odpowiednie warunki.
Zabawy i atrakcje dla dzieci - Podziemia zwykle zainteresują dzieci dzięki interaktywnym ekspozycjom i rekonstrukcjom, ale miej pod ręką coś do jedzenia i picia oraz plan krótkich przerw. Melex natomiast dla młodszych pasażerów bywa atrakcją samą w sobie.
Przybywaj wcześniej - w weekendy najlepiej być na Rynku przed południem, by uniknąć największych tłumów i mieć większy wybór godzin wejść do Podziemi.
Sprawdź aktualne godziny i ceny - Muzeum Krakowa aktualizuje godziny i cennik, więc przed planowaniem wizyty sprawdź oficjalne informacje. Muzeum oferuje też bilety łączone i zniżki, które czasem się opłacają przy planowaniu kilku odwiedzin.
Rezerwuj melex z wyprzedzeniem na weekend - popularne godziny (południe i popołudnie) często są zajęte, szczególnie w sezonie turystycznym. Jeśli chcesz krótką trasę 30–40 minut lub prywatny wynajem, zarezerwuj termin wcześniej.
Ubiór i buty - do Podziemi załóż coś cieplejszego, a na zwiedzanie miasta wybierz wygodne buty. Nawierzchnie na Starym Mieście bywają brukowane i nierówne.
Łączenie z innymi atrakcjami - po Podziemiach warto przespacerować się do Bazyliki Mariackiej, na Wawel albo w stronę Kazimierza. Melex sprawdzi się jako szybki transport między tymi punktami, ale pamiętaj, żeby zostawić sobie czas na wysiadki i zwiedzanie na piechotę.
Jeśli masz tylko jeden weekend w Krakowie - priorytetem niech będą Podziemia Rynku i spokojny spacer po płycie Rynku z wizytą w Sukiennicach. Melex domyślnie daje ci „mapę” miasta w 60–90 minut i pozwala zdecydować, gdzie chcesz wrócić na dłużej.
Dla ciekawskich historii - zacznij od Podziemi, żeby mieć kontekst do późniejszych opowieści o Wawelu i Kazimierzu. To dobrze zbudowana „podstawa” do dalszych spacerów.
Dla relaksu - weź krótką przejażdżkę melexem po południu, gdy słońce nie pali tak mocno, wysiądź na krótko w Kazimierzu i zostań na kolację przy jednym z klimatycznych placów.
Kraków ma tyle twarzy, że weekend z jednej strony musi być selektywny, a z drugiej - elastyczny. Podziemia Rynku dają ci unikatowy wgląd w początki miasta, a melex pozwala wygodnie połączyć wiele punktów programu bez zmęczenia. Planując weekend, myśl o komforcie i rytmie - jedni lubią szybkie „odhaczanie” atrakcji, inni długie przystanki przy jednej kawie. Wybierz to, co pasuje do twojego stylu. Jeśli chcesz, mogę ułożyć dla Ciebie konkretną trasę na godzinę lub na półtora dnia, dostosowaną do tempa, które preferujesz. Życzę udanego zwiedzania i wielu miłych odkryć w Krakowie!
Pozdrawiam serdecznie - Małgorzata Kasprowicz, przewodnik po Krakowie.
