Kraków to miasto, które przyciąga miliony turystów — w 2024 roku odwiedziło je ponad 14 milionów osób. Dla wielu z nich najważniejsze jest, żeby spacer po historycznym centrum był komfortowy i bezpieczny, bez konieczności pokonywania schodów czy stromych zejść. Trasa bez schodów to nie tylko rozwiązanie dla osób poruszających się na wózku — to wygoda dla rodzin z małymi dziećmi, seniorów i wszystkich, którzy wolą spokojniejsze tempo zwiedzania.
W ostatnich latach Kraków rozwija ofertę „bez barier”: powstały specjalne trasy, dotykowe makiety i nagrania audio, a miasto publikuje przewodniki i projekty dedykowane turystom z różnymi potrzebami. Dzięki temu można zaplanować dzień pełen atrakcji, nie rezygnując z ważnych punktów Starego Miasta i Wawelu.
Trasa bez schodów to też sposób na odkrycie mniej oczywistych miejsc — parki, promenady nad Wisłą czy dostępne ekspozycje muzealne mogą okazać się równie ciekawą alternatywą dla zatłoczonych schodowych wejść.
To oficjalna inicjatywa miasta, przygotowana z myślą o dostępności. Trakt biegnie wzdłuż historycznego centrum, pokrywając przebieg dawnego Traktu Królewskiego i zaczynając przy Bramie Floriańskiej. Na trasie umieszczono 12 brązowych makiet najważniejszych zabytków, które można dotykać. Każda makieta ma opisy w alfabecie Braille’a oraz napisy w języku polskim i angielskim.
Dodatkowo przy makietach dostępne są nagrania audio w języku polskim i angielskim, które można odtwarzać na smartfonie. Taka forma zwiedzania jest pomocna nie tylko dla osób z dysfunkcją wzroku — audio i dotykowa narracja uatrakcyjniają opowieść o mieście także dzieciom i osobom, które wolą spokojniejsze tempo poznawania.
Miasto udostępnia też rozszerzony „Przewodnik po Krakowie dla Turysty z Niepełnosprawnościami” w kilku językach — warto pobrać go przed przyjazdem, bo zawiera mapy, piktogramy i praktyczne informacje o dostępności punktów kultury i transportu.
Start: Brama Floriańska - to dobre miejsce na początek, łatwo tu trafić i znajduje się blisko przystanków tramwajowych. Trakt zaczyna się właśnie w tej części Starego Miasta.
1. Spacer Plantami lub ulicą Floriańską (wersja z mniejszą ilością krawężników) - Planty to pas zieleni otaczający Stare Miasto, większość alejek jest płaska i przyjazna dla wózków. Ulica Floriańska prowadzi prosto do rynku, lecz pamiętaj o nierównościach i brukach.
2. Rynek Główny i Sukiennice - główny plac ma strefy płaskie, a Sukiennice i ich parterowe przestrzenie są w większości dostępne. Na rynku znajdują się też niektóre z trzechdziesięciu makiet dotykowych związanych z Traktem.
3. Ratusz i okolice (sprawdź dostępność wejścia do Podziemi) - nie wszystkie ekspozycje pod ratuszem są pozbawione stopni; warto wcześniej zapytać o alternatywne wejście lub windę.
4. Spacer do Wawelu (model na dziedzińcu) - trasa prowadzi dawnym Traktem Królewskim; na zamkowym dziedzińcu znajduje się imponujący model Wawelu dostępny dotykowo. Wejście do niektórych części zamku może wymagać pokonania schodów, dlatego zaplanuj zwiedzanie wnętrz z wyprzedzeniem.
Alternatywa popołudniowa: promenada nad Wisłą lub Ogród Doświadczeń – obie lokalizacje oferują płaskie trasy i ciekawe miejsca na relaks.
Tramwaje i autobusy — wiele linii tramwajowych i autobusowych w Krakowie ma niską podłogę i ułatwiony dostęp; jednak nie wszystkie przystanki są idealnie dostosowane, więc warto sprawdzić wcześniej numer linii i informacje o przystankach. Punkty InfoKraków i oficjalne przewodniki miejskie zawierają listy dostępnych przystanków.
Wypożyczalnie sprzętu i pomoc techniczna - w mieście działają wypożyczalnie sprzętu ortopedycznego i serwisy, które oferują wózki i pomoc w transporcie. Jeśli potrzebujesz sprzętu na czas pobytu, sprawdź dostępność z wyprzedzeniem.
Mapa i aplikacje - pobierz oficjalny przewodnik po dostępności lub wydruki z oficjalnej strony miasta; aplikacje mapowe nie zawsze uwzględniają stopnie i progi, dlatego warto mieć przy sobie mapę tras bez barier.
Wybierając lokale, szukaj tych z poziomym wejściem lub rampą przy wejściu. W okolicach Rynku i Kazimierza znajduje się wiele kawiarni i restauracji, które mają dostosowane wejścia na parterze lub posiadają alternatywne wejścia od podwórza. Warto zapytać telefonicznie przed wizytą — pracownicy często chętnie pomogą.
Kilka ogólnych wskazówek: kawiarnie w pasażach Sukiennic są na poziomie rynku, a część restauracji wzdłuż Plant ma proste wejścia; nad Wisłą łatwo znaleźć miejsca z szerokimi tarasami i płaskim dojściem. Jeśli chcesz odpocząć na tradycyjnej herbacie lub kawie, poproś obsługę o stolik przy wejściu, co ułatwi dostęp.
Jeżeli potrzebujesz konkretnego lokalu dostosowanego do wózka, warto dzwonić i rezerwować, zwłaszcza w sezonie turystycznym. To oszczędza czasu i stresu.
Zakładanie, że całe Stare Miasto jest równe i bezproblemowe - bruk, progowe krawężniki i nierówne płytki potrafią zaskoczyć. Zadbaj o solidne koła w wózku lub poproś towarzysza o wsparcie na krótkich odcinkach.
Nie sprawdzanie dostępności wnętrz muzealnych i zabytków przed przyjazdem - wiele atrakcji oferuje alternatywne wejścia lub windy, ale trzeba je wcześniej zarezerwować lub zapytać w kasie. Nie zostawiaj tego na ostatnią chwilę.
Mylenie dostępnych tras z całkowitą dostępnością - trasa „bez schodów” nie zawsze znaczy „bez progów” ani „idealna dla każdego modelu wózka”. Dokładne zapytanie o szerokość drzwi, rodzaj nawierzchni i ewentualne progi może oszczędzić problemów.
Czy można zwiedzać Trakt samodzielnie? - Tak, makiety i nagrania audio są dostępne dla osób indywidualnych; warto pobrać materiały na telefon przed wyjściem.
Czy trzeba rezerwować dostępne wycieczki? - Niektóre inicjatywy miejskie i projekty (np. wydarzenia w ramach programów „bez barier”) wprowadzają limit uczestników i wymagają rezerwacji — sprawdź informacje organizatora z wyprzedzeniem.
Gdzie znaleźć przewodnik po dostępności? - Miasto udostępnia „Przewodnik po Krakowie dla Turysty z Niepełnosprawnościami” w kilku językach; to dobre źródło map i informacji praktycznych.
Brązowe makiety na Trakcie nie są tylko dla osób niewidomych — to także świetny sposób na poznanie detali architektonicznych, które z poziomu ulicy trudno zauważyć. Dzieci i dorośli chętnie z nich korzystają.
Miasto rozwija projekty i pilotażowe trasy dostępne w ramach budżetu obywatelskiego i programów miejskich — to oznacza, że w 2025 roku pojawia się coraz więcej wydarzeń i spacerów specjalnie przygotowanych dla osób z ograniczoną mobilnością.
Planty i promenady nad Wisłą oferują często lepszą nawierzchnię niż niektóre fragmenty Starego Miasta — jeżeli chcesz uniknąć dużych płyt i nierówności, rozważ trasę wzdłuż zielonych pasów.
Kraków jest coraz bardziej przyjazny dla wszystkich odwiedzających — dzięki Traktowi Królewskiemu dla Turysty z Niepełnosprawnością, dotykowym makietom, nagraniom audio i miejskim przewodnikom możesz zaplanować pełny dzień zwiedzania bez konieczności pokonywania schodów.
Jeśli chcesz spersonalizowanej pomocy w zaplanowaniu trasy bez schodów, skontaktuj się z prywatną przewodniczką Małgorzatą Kasprowicz — na stronie znajdziesz dane kontaktowe i ofertę dostosowaną do Twoich potrzeb.
Jeżeli artykuł był pomocny, udostępnij go znajomym lub na social mediach — to pomoże innym odkryć Kraków bez barier.
