Jeżeli przyjeżdżasz do Krakowa zorganizowaną grupą, najważniejsze to zaplanować miejsce wysadzenia tak, by było legalnie, bezpiecznie i jak najbliżej punktu startowego wycieczki. W centrum większość miejsc do szybkiego wysadzenia jest oznaczona jako "K+R BUS" (Kiss&Ride dla autobusów turystycznych) i przeznaczona jest tylko na krótki postój - opuszczenie lub zabranie pasażerów. W praktyce oznacza to: wysadzamy pasażerów, kierowca odjeżdża i wraca po grupę w umówionym miejscu lub parkuje na wyznaczonym parkingu dla autokarów.
Najważniejsze lokalizacje Kiss&Ride w okolicach Starego Miasta i Kazimierza to: ul. Wielopole (przy Poczcie Głównej), plac Jana Matejki (za Barbakanem), ul. Pawia (przy Galerii Krakowskiej) oraz ul. Dajwór na Kazimierzu. Te miejsca są zwykle najwygodniejsze, ale czas postoju jest ograniczony (najczęściej do kilku minut).
Czasami w rejonie Wawelu i Mostu Grunwaldzkiego uruchamiane są dodatkowe lub tymczasowe stanowiska (w zależności od remontów i organizacji ruchu) - warto sprawdzić aktualności przed wyjazdem, bo miasto regularnie aktualizuje listę miejsc Kiss&Ride i warunki dojazdu.
Uwaga praktyczna: nie wolno wysadzać grupy w przypadkowym miejscu (przystanek autobusowy, zatoka tramwajowa, pas dla rowerów). To nie tylko niebezpieczne, ale i nielegalne - może skończyć się mandatem i odholowaniem pojazdu. Lepiej zaplanować wysiadkę z wyprzedzeniem i ustalić z kierowcą konkretny punkt zbiórki.
Centrum Krakowa nie jest przyjazne do długiego postoju autokarów - strefa piesza, wąskie uliczki i ograniczona liczba miejsc powodują, że większość kierowców musi po wysadzeniu grupy pojechać na parking przeznaczony dla autobusów lub podjechać poza ścisłe centrum.
Do najwygodniejszych opcji należą parkingi dla autokarów wymienione przez miasto: ul. Kopernika (przy Domu Turysty PTTK) - kilka stanowisk, parkingi stadionowe (al. 3 Maja / Reymonta) oraz zatoczka postojowa przy ul. Podgórskiej, tuż przy Galerii Kazimierz (2–3 stanowiska, miejskie opłaty).
W praktyce kierowcy często korzystają z prywatnych parkingów blisko Kazimierza: parkingi przy ul. Miodowej / Daszyńskiego (firmy oferujące miejsca dla autobusów) są otwarte 24/7 i pozwalają zostawić autokar na kilka godzin lub na cały dzień (to wygodna opcja przy dłuższych wycieczkach). Prywatne parkingi to też alternatywa, gdy w centrum brakuje miejsc.
Jeżeli zależy wam na oszczędności, bywają miejsca „na dziko” przy Kopcu Kościuszki - kierowca jednak musi tam pozostawać w pobliżu (parkowanie poza oficjalnym parkingiem to ryzyko i dyskomfort). Z praktyki: większość przewoźników umawia się tak, że kierowca jedzie na pobliski parking, a grupa zwiedza z przewodnikiem, po czym wracają na ustalone miejsce odbioru.
Kierowca jest odpowiedzialny za bezpieczny dojazd i postój pojazdu, natomiast osoba organizująca (pilot, nauczyciel, opiekun) powinna znać plan trasy, punkt zbiórki i potencjalne ograniczenia związane z ruchem w centrum. Najlepiej: ustalić punkt wysadzenia, wyznaczyć miejsce postoju kierowcy (parking) oraz podać przewodnikowi numer telefonu kierowcy.
Jeżeli przewidujecie spóźnienie (korek, wypadek), dobrze jest, by pilot lub kierowca powiadomili przewodnika - dzięki temu można zadecydować, czy przesunąć wejścia czy skrócić trasę. W praktyce: spóźnienie zwykle skraca czas wycieczki, chyba że wcześniej uzgodniono inaczej.
Niedozwolone zachowania: wysadzanie grupy na zwykłym przystanku MPK, podjeżdżanie na zakazie ruchu czy blokowanie wąskich ulic. Tego trzeba unikać - grozi mandatami (w zależności od wykroczenia od ok. 100 zł wzwyż) i kłopotami z policją czy służbami miejskimi.
Kilka miejsc, które warto rozważyć przy planowaniu postoju dla autokaru: parkingi stadionowe (al. 3 Maja / Reymonta) - dużo stanowisk; ul. Kopernika (Dom Turysty) - 7 stanowisk dla autokarów blisko Starego Miasta; ul. Kamienna (Fort Kleparz) - warianty miejskie z większą liczbą stanowisk; ul. Podgórska (przy Galerii Kazimierz) - zatoczka 2–3 stanowiska; ponadto prywatne parkingi przy ul. Miodowej (okolice Galerii Kazimierz) oferują miejsca 24/7.
Jeżeli chcesz, by kierowca miał spokój i mógł odpocząć, warto rezerwować prywatny parking na cały dzień. Cennik prywatnych parkingów jest zróżnicowany - od kilkudziesięciu do kilkuset złotych za dobę w zależności od lokalizacji i sezonu.
Pamiętaj: niektóre miejsca (np. parkingi pod hotelem) przyjmują tylko gości hotelowych i nie zawsze można tam zostawić autokar bez wcześniejszej rezerwacji. Warto zadzwonić kilka dni wcześniej i potwierdzić możliwość wjazdu większego pojazdu.
Przewodnik zwykle pomaga z zakupem biletów na miejscu i organizuje wejścia dla grup (kupuje bilety w kasie lub rezerwuje online, w zależności od miejsca). Jednak niektóre obiekty wymagają przedpłaty lub rezerwacji z dużym wyprzedzeniem - to trzeba ustalić z organizatorem wycieczki z wyprzedzeniem.
Fabryka Emalia Oskara Schindlera i niektóre inne oddziały Muzeum Krakowa w ostatnich latach zmieniały zasady biletów (imienne bilety online, limity dni) i często ich bilety najlepiej kupować z wyprzedzeniem. W mniejszych oddziałach Muzeum Krakowa (np. częściowych oddziałach) czasami jest pula biletów dostępna w dniu zwiedzania, ale nie ma gwarancji.
Podziemia Rynku mają system rezerwacji godzinowych - kupując bilet online można wejść bez stania w kolejce; jednak w dni darmowe (np. niektóre wtorki czy inne akcje) dostępność miejsc jest ograniczona i trzeba liczyć się z kolejkami.
Wawel: grupy z przewodnikiem mają oddzielne procedury rezerwacji - wnętrza zamku trzeba często rezerwować z wyprzedzeniem, a wypożyczenie audioprzewodnika w Zamku jest dodatkowo płatne. Przy planowaniu wycieczki z wejściami do Wawelu warto skontaktować się z Rezerwacją Zamku z wyprzedzeniem.
Zestawy audio (nadajnik dla przewodnika + odbiorniki i słuchawki dla uczestników) znacząco ułatwiają zwiedzanie większych grup. Pozwalają usłyszeć przewodnika bez krzyczenia, nie trzeba się zatrzymywać tak często i każdy słyszy, co przewodnik mówi - duże udogodnienie szczególnie w sezonie i przy wielu grupach jednocześnie w katedrach czy miejscach świętych.
Kiedy zamówić? Dla grup powyżej 25 osób to niemal konieczność; dla grup 10–20 osób to duże ułatwienie. Urządzenia dostarczają liczne firmy w Krakowie, ceny się różnią (w praktyce kilkanaście złotych albo kilka złotych za osobę w zależności od długości wynajmu i dostawy). W ofercie prywatnych dostawców i w cennikach przewodników spotkamy kwoty rzędu 5–8 zł/os za kilka godzin (albo stawki całodniowe).
Organizacja: przewodnik zwykle rozdaje i przyjmuje zestawy na początku i końcu wycieczki; urządzenia są lekkie, wodoodporne w podstawowym zakresie i łatwe w obsłudze. Dla szkół i seniorów audioGuide to duże ułatwienie (mniej chaosu, więcej skupienia).
Czas idealny zależy od grupy: dla przedszkolaków 1–2 godziny, grup szkolnych standard to 3–4 godziny (maksymalnie 4 godziny w przypadku młodzieży), seniorzy często komfortowo zwiedzają 4–5 godzin z przerwą. 2 godziny to szybkie „przejście” przez najważniejsze punkty, 3 godziny z jednym wejściem do kościoła lub muzeum, 4 godziny pozwalają na spokojne, bardziej kompleksowe zwiedzanie.
W każdej wycieczce dłuższej niż 3 godziny dobrze zaplanować krótką przerwę na toaletę i kawę - to normalne i w praktyce doceniane przez uczestników. Przewodnik z reguły reaguje na potrzeby grupy - proszę o informowanie, jeśli ktoś ma ograniczenia (chodzenie, problemy zdrowotne itp.).
Przyjazd autokarem w najsilniejszym szczycie sezonu (maj, czerwiec, wrzesień) środkowym dniem tygodnia skutkuje tłumami szkolnymi - lepiej planować weekendy poza sezonem albo poranne godziny, jeśli chcemy uniknąć tłumów.
Kupowanie biletu u nieznajomego przewodnika „z bramy” przy Wawelu bez sprawdzenia uprawnień. Zamiast tego lepiej zadzwonić do sprawdzonego przewodnika lub zarezerwować wejścia online.
Liczenie, że kierowca zostawi autokar „gdziekolwiek” w centrum bez rezerwacji - brak miejsca oznacza stres i mandaty. Zawsze sprawdź dostępność parkingu przed przyjazdem i umów miejsce postoju dla kierowcy.
Wiele biletów do katedry wawelskiej uprawnia też do zwiedzenia Muzeum Katedralnego albo wejścia na Dzwon Zygmunta lub Krypty na okres kilku dni - sprawdź szczegóły przy kasie, bo bywają pakiety obejmujące więcej niż jedną atrakcję.
Na Wawelu jest kawiarnia z tarasem i widokiem na katedrę - to dobre miejsce na krótką przerwę z grupą i zdjęcia. W okolicach Rynku polecam popularne, dobrze oceniane kawiarnie, np. Noworolski (Sukiennice) czy Cafe Szara - są sprawdzone i dogodnie położone.
Dla dużych grup (np. >60 os.) dobrze jest podzielić grupę na dwie mniejsze i mieć dwóch przewodników albo dodatkowe zestawy audio - komfort zwiedzania znacząco wzrasta.
P: Czy kierowca może poczekać przy Kiss&Ride? O: Zwykle nie - to miejsca na krótki postój (wysadzenie/wsiadanie). Kierowcy zazwyczaj odjeżdżają na pobliski parking i wracają po grupę.
P: Czy muszę rezerwować audioGuide? O: Dla grup powyżej 25 osób to zalecane; przy mniejszych grupach to opcja komfortowa. Przewodnik może pomóc w zamówieniu lub zrobić to w Twoim imieniu.
P: Co jeśli autobus utkwi w korku i spóźnimy się na wejście do muzeum? O: W większości sytuacji spóźnienie skraca czas wycieczki - muzea i przewodnicy rzadko przedłużają program bez dodatkowych ustaleń. Najlepiej powiadomić przewodnika jak najwcześniej.
P: Gdzie najlepiej umówić miejsce odbioru po zwiedzaniu? O: Ustal punkt na mapie (np. ul. Wielopole lub plac Matejki) - są to miejsca relatywnie blisko Rynku i łatwe do odnalezienia przez kierowcę.
Planujesz wycieczkę po Krakowie i chcesz, aby przebiegła bez stresu? Jako prywatna przewodniczka (Małgorzata Kasprowicz) organizuję tak wycieczki, by były komfortowe: pomagam w planowaniu miejsca wysadzenia, sugeruję parking dla kierowcy, rezerwuję bilety i zapewniam zestawy audio, jeśli są potrzebne. Wszelkie szczegóły kontaktowe znajdziesz na stronie (zwiedzaniekrakowa.com).
Jeśli uznałeś/uznałaś ten przewodnik za pomocny - podziel się nim ze znajomymi lub na social mediach. Dobre planowanie = spokojne zwiedzanie :)
