Sukiennice to nie tylko perła architektury na Rynku Głównym — to także pierwsza stała siedziba Muzeum Narodowego w Krakowie, a Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku działająca tutaj od XIX wieku prezentuje jedną z najważniejszych kolekcji malarstwa i rzeźby polskiej. Remont z lat 2006–2010 zmienił wnętrza i systemy wystawiennicze, a podczas modernizacji olbrzymie płótna były czasowo eksponowane w innych lokalizacjach — to pokazuje, jak dużym przedsięwzięciem jest utrzymanie tej kolekcji.
W tym artykule znajdziesz konkretny plan zwiedzania, praktyczne wskazówki i kilka zaskakujących informacji, które ułatwią wizytę i pozwolą w pełni docenić skarby zgromadzone na I piętrze Sukiennic.
Ekspozycja skupia się na malarstwie i rzeźbie polskiej od oświecenia po symbolizm i Młodą Polskę, czyli okres, który ukształtował wiele ikon polskiej sztuki. W jednym miejscu zobaczysz dzieła takich twórców jak Jan Matejko, Józef Chełmoński, Jacek Malczewski, Henryk Siemiradzki czy Władysław Podkowiński.
Dzięki centralnej lokalizacji na Rynku Głównym łatwo połączyć wizytę w galerii z innymi punktami programu: krótkim spacerem do Kościoła Mariackiego, kawą w jednej z okolicznych kawiarni czy wejściem na taras Sukiennic, skąd roztacza się ładny widok na Rynek.
Wnętrza galerii po modernizacji są dostosowane do potrzeb ekspozycji: poprawiona jest klimatyzacja, oświetlenie i system zabezpieczeń, a część tarasów została udostępniona dla zwiedzających.
10:00 — Wejście do Sukiennic tuż po otwarciu: warto pojawić się wcześniej, jeśli chcesz uniknąć największego natłoku turystów. Kasy i sklepik muzealny działają do czasu zamknięcia oddziału.
10:15–11:30 — Trasa po salach tematycznych: zacznij od sal poświęconych wielkim historycznym panoramom i portretom (m.in. prace Matejki), potem przejdź do sal z pejzażami i scenami rodzajowymi (Chełmoński, Michałowski), na koniec odwiedź sale z dziełami symbolistów i młodopolskich mistrzów (Malczewski, Podkowiński).
11:30–12:00 — Taras widokowy i krótki odpoczynek: jeśli pogoda dopisuje, skorzystaj z tarasu w Sukiennicach, wstęp w cenie biletu. Możesz też zatrzymać się na kawę lub lekkie drugie śniadanie w okolicy Rynku.
Alternatywa dłuższa (3–4 godziny): dodaj zwiedzanie Gmachu Głównego MNK (kolekcje XX i XXI wieku) lub krótki wypad do Muzeum Czartoryskich — sprawdź godziny i kup bilety z wyprzedzeniem.
W galerii znajdują się prace, które dla wielu odwiedzających stają się highlightem wizyty: "Pochodnie Nerona" Henryka Siemiradzkiego, monumentalne kompozycje Jana Matejki, obrazy Józefa Chełmońskiego, a także prace Jacka Malczewskiego i Aleksandra Gierymskiego.
Zwróć uwagę na różnorodność tematów i technik: od wielkoformatowych historycznych obrazów przez intymne autoportrety do realistycznych scen rodzajowych i pejzaży. To doskonałe miejsce, by zobaczyć, jak rozwijała się polska sztuka XIX wieku i jakie były jej inspiracje.
Nie spiesz się przy kilku obrazach — czasem warto usiąść na chwilę i przeczytać opis, by zrozumieć kontekst historyczny i symbolikę, zwłaszcza przy dziełach symbolistycznych.
Galeria działa zwykle od wtorku do niedzieli, w godzinach około 10:00–18:00; muzeum jest zamknięte w poniedziałki, a ostatnich zwiedzających wpuszcza się na około 20 minut przed zamknięciem oddziału. Dni i godziny mogą się zmieniać w przypadku wydarzeń specjalnych, więc przed wizytą warto sprawdzić aktualne informacje na stronie muzeum.
Ceny biletów do Galerii Sztuki Polskiej w Sukiennicach: bilet normalny, ulgowy, rodzinny oraz specjalne stawki dla młodzieży — muzeum oferuje również karnety i sprzedaż biletów online. We wtorki często obowiązuje bezpłatny wstęp na ekspozycje stałe.
W muzeum dostępne są audioprzewodniki w kilku językach (między innymi polski, angielski, niemiecki, francuski, rosyjski). Zwiedzanie z przewodnikiem można zarezerwować — muzeum oferuje oprowadzania w języku polskim i wybranych językach obcych.
Kup bilet online przed przyjazdem — to oszczędzi czasu stojąc w kolejce, zwłaszcza w sezonie turystycznym i w weekendy. Pamiętaj też, że we wtorki wystawy stałe bywają darmowe, co może zwiększyć liczbę odwiedzających.
Przyjdź na otwarcie lub późnym popołudniem — to zwykle najlepsze momenty na spokojne oglądanie. Unikaj wizyt między godziną 11:00 a 15:00, kiedy plac przed Sukiennicami jest najbardziej zatłoczony.
Jeżeli zależy Ci na zdjęciach bez refleksów i bez dużych tłumów, wybierz dni powszednie poza sezonem letnim. Fotografowanie amatorskie ekspozycji stałych jest dozwolone bez dodatkowego oświetlenia i statywu, ale zawsze sprawdź obowiązujące zasady na miejscu.
Rynek Główny i jego bezpośrednie okolice oferują szeroki wybór lokali — od historycznych restauracji po kameralne kawiarnie. Jeśli szukasz miejsca na elegancką kolację, warto rozważyć historyczną Restaurację Wierzynek lub klasyczny Wentzl z pięknym widokiem na Rynek.
Dla szybkiej kawy i przytulnej atmosfery polecane są kawiarnie takie jak Cafe Camelot, a fani nowoczesnych bistro mogą wybierać spośród dobrze ocenianych lokali przy uliczkach odchodzących od Rynku. Rezerwacja stolika w popularniejszych restauracjach jest dobrym pomysłem, zwłaszcza wieczorem.
Jeżeli chcesz połączyć sztukę z gastronomią, zwróć uwagę na kawiarnio-restauracyjne przestrzenie w pobliżu gmachu — to wygodne miejsce na przerwę między oglądaniem zbiorów a dalszym zwiedzaniem Krakowa.
Planowanie zbyt krótkiego czasu na wizytę — Galeria zawiera wiele ważnych dzieł; zaplanuj co najmniej 1,5–2 godziny, by nie pędzić. Kupowanie biletów dopiero na miejscu w sezonie — kolejki potrafią być długie, więc lepsze jest kupno online.
Zakładanie, że w każdym dniu wszystkie sale będą otwarte — zdarza się, że niektóre części są czasowo zamknięte z powodu wystaw lub prac konserwatorskich. Sprawdź aktualności na stronie muzeum przed wyjściem.
Ignorowanie informacji o ograniczeniach fotografowania lub o ostatnim wejściu — czytaj informacje przy kasach i w holu, by uniknąć rozczarowania.
Podczas dużego remontu Sukiennic ponad tysiąc dzieł zostało czasowo przeniesionych — część ekspozycji była prezentowana w innych miejscach, co było ewenementem logistycznym. Koszt modernizacji i renowacji był znaczący, a prace objęły m.in. montaż klimatyzacji, nowe instalacje i udostępnienie tarasów widokowych.
Sukiennice pełniły niegdyś funkcję reprezentacyjną i były miejscem uroczystości miejskich — dziś na ich parterze nadal działają kramy z pamiątkami, a na piętrze można odnaleźć skarby polskiego malarstwa.
Na wielu obrazach zobaczysz odniesienia do historii Polski i życia codziennego XIX wieku — czytanie opisów przy dziełach bardzo pomaga w zrozumieniu kontekstu.
Czy muszę rezerwować bilet z wyprzedzeniem? Rezerwacja online jest zalecana w sezonie i w weekendy; pozwala zaoszczędzić czas. Czy mogę robić zdjęcia? Fotografowanie amatorskie ekspozycji stałych jest zwykle dozwolone bez dodatkowego oświetlenia i statywu, jednak zawsze sprawdź aktualne zasady na miejscu.
Czy są dostępne audioprzewodniki? Tak, muzeum oferuje audioprzewodniki w kilku językach. Czy muzeum jest otwarte w poniedziałki? Zwykle nie — galerii nie odwiedzisz w poniedziałek; dni i godziny mogą ulegać zmianom przy wystawach specjalnych. Czy wstęp jest darmowy we wtorki? We wtorki często udostępniane są wystawy stałe bezpłatnie — to dobry moment na oszczędniejsze zwiedzanie, ale licz się z większą liczbą odwiedzających. Czy taras Sukiennic jest dostępny? Taras widokowy bywa udostępniony i wejście jest wliczone w cenę biletu; warto sprawdzić dostępność przed wizytą.
Sprawdź godziny i dostępność wystaw na stronie muzeum. Kup bilety online lub przyjdź tuż po otwarciu, by uniknąć tłumów. Weź ze sobą wygodne buty i zaplanuj minimum 1,5–2 godziny na zwiedzanie. Zarezerwuj stolik w restauracji, jeżeli planujesz kolację po wizycie. Jeśli chcesz zwiedzać z komentarzem eksperta, rozważ rezerwację oprowadzania z przewodnikiem.
Jeśli spodobał Ci się ten przewodnik, podziel się nim na social mediach lub prześlij znajomym, którzy planują wyjazd do Krakowa. A jeśli chcesz zwiedzać z lokalną przewodniczką, zapraszam do skorzystania z usług prywatnej przewodniczki Małgorzaty Kasprowicz — kontakt znajdziesz na stronie zwiedzaniekrakowa.com.
